OpenSUSE’nin Arch, Manjaro gibi dağıtımlara kıyasla göre daha yavaş açıldığı doğrudur. Çoğu kişi, OpenSUSE’nin genel olarak performansı önemsemeyen ağır bir dağıtım olduğuna ve bundan dolayı açılış sürelerinin uzun olmasının doğal olduğuna inanır. Ancak açılış süresinde kayda değer sorun Initrd isimli bir dosyayı OpenSUSE’nin mümkün olduğunca sıkıştırmasıdır. Bu dosya, açılışta bir arşiv dosyası misali açılırken yüksek sıkıştırmadan dolayı açılışı yavaşlatır.
Initrd’yi bir kaç megabayt karşılığında daha performans verecek şekilde yeniden sıkıştırabilirsiniz, hatta dilerseniz sıkıştırmayabilirsiniz de.
1- Konsolu/terminali açın
2- “sudo su” veyahut sadece “su” komutu ile yönetici hesabına geçin.
3- Şu komutu uygulayarak Initrd’yi oluşturan Dracut isimli yazılıma initrd’yi gzip ile sıkıştıracağını belirtin.
echo "compress=gzip" > /etc/dracut.conf
Üstteki satırda /etc/dracut.conf dosyasının içine “compress=gzip” şeklinde bir satır eklemektesiniz.
Diğer seçenekleriniz:
compress=zstd : Boyut açısından gzipten daha verimli ve performans açısından daha iyi bir format. Muhtemelen hemen hemen sistemde uygulanabilir ancak bazı özel çekirdek yapılandırmalarında çalışmayabilir. Bu yüzden, örnekte gzipten bahsettik. Eğer özel bir çekirdek kullanmıyorsanız zstd kullanabilirsiniz.
compress=cat : Sıkıştırma kullanmaz. Sıkıştırma olmadığı için performans kaybı da olmaz. “Yerden bol neyim var ki?” diye düşünüyorsanız paşa paşa kullanabilirsiniz
Linux Kamarada, Brezilyalı “Antônio Vinícius Menezes Medeiros” tarafından geliştirilen bir OpenSUSE Leap çatallamasıdır. Kendisinin sitede belirttiği üzere hedeflediği amaçlar şunlardır:
Linux Kamarada Projesi öncelikle Linux’u sağlam, güvenli, pratik ve kullanıma kolay hâlde dağıtmayı ve sunmayı hedefler.
Bu hedefleri hem ev içi günlük kullanıma hem de iş için sunucu vazifesine uygun olarak sürdürmeyi de amaçlar.
(Linux Kamarada) projesi, öncelikle dağıtımı ve belgelendirmeyi hedef alır.
Linux Kamarada projesinin kendisini benzerlerinden ön plana çıkaran nitelikleri şunlardır:
Ubuntu, Fedora gibi dağıtımlarda kullanılan Gnome Masaüstü ve temel Gnome uygulamaları
Chromium, Wine, VLC gibi sık kullanılan uygulamaları barındırması
Gnome Next, Gnome projesinin en yeni (ve aynı zamanda test edilmemiş sorunlu) paketlerini içeren deneysel bir Gnome deposudur. Üstelik aynı zamanda bu deneysel Gnome deposuyla beraber kurulu gelen bir kurulum imajı da mevcuttur.
UYARI: GNOME:NEXT KURBANLARININ ASLA KURTULAMADIĞI BİR ŞEYTAN İCADIDIR. EĞER NİYETİNİZ HER GÜN GARİP GUREBA HATALARLA KARŞILAŞMAK İSE EN DOĞRU ADRESTESİNİZ. YOK EĞER NİYETİNİZ GÜNCEL GNOME PAKETLERİ KULLANMAKTAN İBARET İSE STANDART TUMBLEWEED KURULUM İMAJINI/DEPOLARINI KULLANIN. BU BİR TATBİKAT DEĞİLDİR. VAKTİNİZE SAĞLIĞINIZA YAZIK.
Eğer bütün bu uyarılara rağmen sisteminizde kullanmak istiyorsanız bu depoyu sisteminize şöyle ekleyebilirsiniz:
#Leap 15.2
sudo zypper ar -f https://download.opensuse.org/repositories/GNOME:/Next/openSUSE_Leap_15.2/ GnomeNext
#Factory
sudo zypper ar -f https://download.opensuse.org/repositories/GNOME:/Next/openSUSE_Factory/ GnomeNext
Eğer doğrudan Gnome:Next depoları yüklü bir şekilde işletim sisteminizi sisteminize kurmak isterseniz bu bağlantıya tıklayın.
Argon ve Krypton, KDE Plasma için en yeni ve en güncel paketleri barındıran iki ayrı openSUSE kurulum imajıdır. Bu iki dağıtım openSUSE için ayrıca hazırlanmış ve düzenlenmiş KDE paketleri yerine KDE ekibinin doğrudan yayınladığı orijinal paketlerini barındırır. Bu açıdan KDE ekibinin doğrudan kendi paketlerini yayınladığı KDE Neon projesine benzetilebilir.
Eğer kararlılık durumları gözden geçirilmek istenirse, openSUSE’nin test aracı olan OpenQA skor aracı incelenebilir.
Argon ve Krypton, çalışan DVD aracılığı ile kurulurlar ve boyut olarak kıyaslandığı zaman esas kurulum DVD’sinden daha hafiftir.
Argon
Argon, Leap altyapısı üzerinde en güncel KDE paketlerini barındıran bir kurulum imajıdır. Kararlılık ile beraber en güncel paketlere erişmek isteyen kullanıcılar Argon’u tercih edebilir.
Krypton, Tumbleweed altyapısı üzerinde orijinal KDE paketlerini barındıran bir kurulum imajıdır. En yeni çıkan KDE paketlerini kullanmak için iyi bir alternatiftir.
Eğer hâli hazırda kurulmuş bir OpenSUSE’yi Argon veya Krypton’a dönüştürmek isterseniz sisteminize KDE depolarını ekleyebilirsiniz. Bilgi almak için buraya tıklayın.
OpenSUSE’nin başlıca karakteristik özelliklerinden birisi, diğer dağıtımlara pek de benzemeyen bir kurulum aracına (YaST) sahip olmasıdır. YaST çok karmaşık görünmese de pek çok kullanıcı Linux Mint, Manjaro gibi oldukça popüler dağıtımlardan tanıdığı kadarıyla çalışan ortamlarla beraber gelen “Şimdi kur” seçeneğine daha yatkın. Bu yüzden, openSUSE’nin kurulumu bir nebze daha karmaşık, daha zorlayıcıdır.
GeckoLinux esasında öntanımlı olarak Cinnamon’u getiren bir openSUSE türeviydi. Zaman içerisinde, openSUSE’nin öntanımlı olarak destek vermediği başka masaüstü ortamlarına da destek sağlamaya başladı ve daha sade bir kurulumla, openSUSE’nin güzel bir alternatifi olmayı başardı. Şu an için distrowatch’da 67. sırada bulunan, kendi imkanlarıyla devam eden ve openSUSE’nin sağlam tabanından güç alan bir dağıtım diyebiliriz.
Gecko Linux’un openSUSE’den ciddi bir farkı bulunmamakta, hatta öyle ki openSUSE’nin Leap ve Tumbleweed sürüm polikasının birebir aynısı GeckoLinux’da Static (Statik: Duruk, sabit, değişmez) ve Rolling (Yuvarlanan) yayınlar olarak devam ettiriliyor.
Kendi sitesinde yazdığı kadarıyla özellikleri şöyledir:
openSUSE üzerine inşa edilmiş yaklaşık 1 GB’lık kurulabilir çalışan DVD/USB imajı
Tatmin olacağınız öntanımlı yapılandırmalarla beraber pek çok sevilen masaüstü ortamlarına özel sürümler
Özenle seçilmiş olan açık kaynak masaüstü uygulamalarıyla beraber önceden kurulmuş olan ve kullanıma hazır sahipli kodekler
Öntanımlı olarak gelen açık kaynak font işleyicileri
Önceden kurulu gelen TLP ile gelen en uygun güç yönetimi
Sahipli ve açık kaynak yazılımlar için önceden hazırlanmış olan yazılım depoları
openSUSE’nin zaten herhangi bir ayarlama gerektirmeyen mükemmel alt yapısını kullanır, paketler yeniden derlenmemiştir veya düzenlenmemiştir
Kurulmuş olan bir GeckoLinux, GeckoLinux’un yapılandırmasını koruyarak yeni openSUSE sürümlerine sorunsuzca güncellenebilir.
Kendi sitesinde yazdığı kadarıyla openSUSE’den farkı şunlardır:
GeckoLinux, çevrimdışı olarak kurulabilen Static ve Rolling yayınları için DVD/USB imajlarına sahiptir, buna karşılık olarak openSUSE yalnızca kuruluma izin veren DVD/USB kurulum imajlarına, çevrimiçi olmayı gerektiren ağ imajına ve ancak çevrimiçi olarak kuruluma izin veren DVD/USB imajlarına sahiptir.
GeckoLinux en uygun yapılandırmayla beraber çeşitli masaüstü ortamları için farklı sürümlere sahiptir. Buna karşılık olarak openSUSE kullanıcısının çeşitli masaüstü ortamlarını kurabilmek için paket gruplarını ve paketleri tanıyacak kadar bilgiye sahip olmalıdır.
GeckoLinux, önceden hazırlanmış olan pek çok ayrıntıyla beraber gelir, mesela sahipli çoklu ortam kodekleri gibi. Fakat openSUSE kullanıcısı bazı yasal nedenlerle dolayı fazladan depoları eklemeyi ve bu depolardaki hangi paketleri kurması gerektiğini bilmelidir.
GeckoLinux Packman deposundaki paketleri kullanmayı uygunsa kullanmayı tercih eder. Buna karşılık openSUSE’nin öntanımlı paketlerinin bazıları patentlerle sınırlandırılmış özellikleri kullanamaz, bu özellikler farklı kaynaklardan kurulmuş olsa dahi.
GeckoLinux, önceden yapılandırılmış olan gayet iyi bir font işlemesiyle beraber gelir, buna karşılık pek çok kullanıcı openSUSE’nin varsayılan font yapılandırmasını daha az tercih edilesi buluyor.
GeckoLinux, kurulum sırasında tavsiye edilen fazladan paketlerin kurulumuna kullanıcıları zorlamaz. Buna karşılık olarak openSUSE tavsiye olarak sunulan paket gruplarını ve tavsiye edilen paket bağımlılıklarını kendiliğinden kurar, böylece paket yöneticisi ilk kez kullanıldığında muhtemelen istenmeyen fazladan paketlerin kurulmasına neden olur.
GeckoLinux’un masaüstü uygulamaları bütün bağımlılıklarıyla beraber kaldırılabilir. Buna karşılık olarak openSUSE’nin paket grupları genellikle kaldırılan paketlerin yeniden kurulmasına neden olabilir.
Ne yazık ki OpenSUSE resmî olarak F Klavyeyi desteklemiyor. Bu yüzden kurulum esnasında F klavye ile çalışmanız mümkün değil. Ancak Linux sisteminin sunduğu avantajlara dayanarak kurulum sonrasında F klavyeyi tercih edebilirsiniz.
Giriş Yaptıktan Sonra Q Klavye Aktif
Bunda bir sorun yok. Sisteminizin ayarlarından rahatlıkla F Klavyeye geçiş yapabilirsiniz. Aşağıda KDE için örnek bir arayüz var, bu arayüze “Alt + F2” kombinasyonundan sonra klavye yazarak erişebilirsiniz.
Giriş Yapmadan Q Klavye Aktif
Bunu değiştirmek biraz meşakkatli. Ancak bu gözünüzü korkutmasın.
Adım 1: Önce “/etc/X11/xorg.conf.d/00-keyboard.conf” dosyasını düzenleyin. Bu dosyayı açabilmek için şu komutları giriniz:
#KDE Plasma
kdesu kate /etc/X11/xorg.conf.d/00-keyboard.conf
#Gnome
gksu gedit /etc/X11/xorg.conf.d/00-keyboard.conf
#Komut satırı üzerinden
sudo nano /etc/X11/xorg.conf.d/00-keyboard.conf
Dosya açtığınız zaman şuna benzeyecek:
# Written by systemd-localed(8), read by systemd-localed and Xorg. It's
# probably wise not to edit this file manually. Use localectl(1) to
# instruct systemd-localed to update it.
Section "InputClass"
Identifier "system-keyboard"
MatchIsKeyboard "on"
Option "XkbLayout" "tr"
Option "XkbModel" "pc105"
Option "XkbOptions" "terminate:ctrl_alt_bksp"
EndSection
Adım 2: “End Section” kısmından önce sekmelere dikkat ederek şu satırı ekleyeceksiniz:
Option "XkbVariant" "f"
Ve üç aşağı beş yukarı dosya şuna benzemiş olacak:
OpenSUSE’nin kurulumu diğer dağıtımlara kıyasla daha farklıdır. Kolay diyebiliriz, çünkü kurulum ekranı sizi belli başlı ayarlara yönlendirir ve kılavuzlu bir disk yapılandırmasıyla ikili önyükleme (Dual boot) gibi mevzuların altından kolayca kalkabilirsiniz. Ancak, sahiden de farklı olduğundan dolayı kurulum ekranına dikkatlice bakmanızda fayda vardır.
Öncelikle üç şeye ihtiyacınız vardır. (Öğrenmek için yazılara tıklayabilirsiniz.)
Bütün bunlar tamamlandıktan sonra kuruluma geçebiliriz.
Kurulum ortamını (DVD veya USB) başlatmak için BIOS ayarlarınızdan öncelik ataması yapmanız gerekir. BIOS’a sisteminiz açıldığı zaman markanın göründüğü anda F12, esc veya delete (Değişebilir) tuşlarından birisine basarak erişebilirsiniz. “Boot” sekmesi altında kurulum ortamına erişebilirsiniz. Bu ekrandan çekinmenize gerek yok, erişebileceğiniz seçenekler yüksek ihtimalle kısıtlanmış olacağından dolayı sisteminize zarar vermezsiniz.
Eğer doğru ayarları yapıp kurulum ortamını çalıştırabilirseniz sizi şöyle bir ekran bekleyecek:
Boot from Hard Disk: Sabit diskteki işletim sisteminizi açar, normal yaşantınıza devam edersiniz. Köprüden önceki son çıkış da diyebiliriz. 🙂 Installation: Kuruluma Geç Upgrade: Sistemdeki kurulu olan openSUSE sistemi güncellemek içindir Klavyenizdeki aşağı yukarı tuşlarına hareket edebilir, enter’a basarak devam edebilirsiniz.
Şimdi arkanıza yaslanın ve kurulumun yüklenmesini bekleyin. Ekranınız kararacak, şekil değiştirecek, canlanacak. Bu esnada paniklemeyin. Ne yazık ki kurulumun ciddi bir kısmı İngilizce. Ancak sisteminiz kurulduktan sonra çoğunlukla Türkçe olacak.
Language: Dil Keyboard Layout: Klavye Düzeni Yalnızca Q klavye seçeneği var. Ancak kurulumdan sonra F klavye ile değiştirebilirsiniz. Buraya tıklayın.
Bu ekrandan dil ve klavye düzenini değiştirip düzenleyebilirsiniz. “İleri” tuşuna basmanız hâlinde lisans anlaşmasını kabul etmiş olacaksınız.
User Interface: Kullanıcı Arayüzü Desktop with KDE Plasma: KDE Plasma Masaüstü Ortamı Desktop with Gnome: Gnome Masaüstü Ortamı Server: Sunucu Transactional Server: “İşlemsel Sunucu” olarak çevrilebilecek farklı bir sunucu türü Custom: Diğer seçenekler. Eğer Xfce veya Lxde ile kurulum yapmayı düşünüyorsanız bu seçeneği seçin.
Bu ekrandan hangi masaüstü ortamını tercih ettiğiniz soruluyor. Eğer aklınızda bir fikir yoksa, “Desktop with KDE Plasma” seçeneğini tavsiye ederiz. Seçimizi yaptıktan sonra “İleri”ye tıklayın.
Guided Setup: Rehberli Kurulum Expert Partitioner: Uzman Bölümlendirici Expert Partitioner seçenekleri: Start with Current Proposal: openSUSE’nin size tavsiye ettiği düzen üzerinde değişiklik yapmayı düşünüyorsanız Start with Existing Partitions: Sabit diskin değişmemiş hâlinden kurulum yapmayı düşünüyorsanız
Burada size üç seçenek sunuluyor. Ya size verilen seçeneği tercih eder ve devam edersiniz, ya rehberli kuruluma geçersiniz ya da bütün her şeyi elle düzenlersiniz. Biz “Guided Setup” seçeneğini tavsiye ediyoruz.
Choose what to do with existing Windows systems: Var olan Windows sistemleriyle ne yapmak istediğinizi seçiniz Choose what to do with existing Linux partitions: Var olan Linux bölümleriyle ne yapmak istediğinizi seçiniz Choose what to do with other partitions: Var olan diğer bölümlerle ne ne yapmak istediğinizi seçiniz
Seçenekler: Do not modify: Elleme Resize if needed: Eğer gerekliyse yeniden boyutlandır Resize or remove as needed: Gerekliyse, sil veya yeniden boyutlandır Remove even if not needed: Gerekli olmasa da sil
Eğer Windows ile birlikte ikili önyükleme (Dual boot) yapmak istiyorsanız Windows ile ilgili olan seçeneği “Do Not Modify” olarak tercih etmenizi tavsiye ederiz. Eğer başka bir Linux dağıtımını silip onun yerine geçmek istiyorsanız “Remove even if not needed” seçeneğini seçebilirsiniz. Eğer sabit diskte yeterince boşluk bıraktıysanız ve ikisini de korumak istiyorsanız “Do Not Modify” olarak değiştirebilirsiniz.
Eğer ikili ön yükleme yapmayı düşünüyorsanız ayrıca çıkacak olan EFI bölüm seçeneğini de “Do Not Modify” olarak seçmelisiniz.
Enable Logical Volume Management (LVM): Mantıksal Bölüm Yönetimini Etkinleştir Enable Disk Encryption: Disk Şifrelemesini Etkinleştir
Eğer sisteminizde GPT disk tablosu yerine MBR disk tablosu ile yapılandırılmış bir sabit disk varsa ve takas alanı ile ayrıca “/home” alanı kurmayı düşünüyorsanız LVM’yi aktifleştirmenizi tavsiye ederiz.
Settings for the Root Partition: Kök dizin seçenekleri File System Type: Kök dizin disk bölümünün türü Enable Snapshots: Anlık bölüm görüntülerini aktifleştir Propose Seperate Home Partition: Ayrı bir ev dizini bölümü oluştur File System Type: Ayrılacak olan ev dizininin türü Propose Seperate Swap Partition: Ayrı bir takas alanı oluştur. Enlarge to RAM Size for Suspend: Hazırda başlat seçeneğini kullanabilmek için için takas alanını Ram’in boyutuna ayarla
Bu alanda size OpenSUSE bölümlerinin yapısıyla ilgili sorular sorulmaktadır. Burada yapacağımız iki şey var:
Eğer ev dizinizi ayırmayı düşünmüyorsanız “Propose Seperate Home Partition” seçeneğini devre dışı bırakın.
Eğer SSD kullanıyorsanız SSD’nizin ömrünü kısaltmaması için “Propose Seperate Swap Partition” seçeneğini devre dışı bırakmanızı tavsiye ederiz. Eğer düşük RAM (2GB veya daha az) ile kurulum yapıyorsanız bu seçeneği etkinleştirebilirsiniz.
Rehberli kurulumu bitirdikten sonra belirlenmiş değişiklikleri gösteren ekrana geri döneceksiniz. “İleri”ye tıklayın.
Hardware Clock Set to UTC: Sistemi Windows’un da kullandığı biçim olan UTC’ye ayarlar.
Ait olduğunuz ülkeyi seçip “İleri”ye tıklayın.
Create New User: Yeni kullanıcı oluştur Use this password for the system administrator: Bu parolayı sistem yöneticisi için de kullan. Bu seçenek kullanılırsa kullanıcının şifresiyle “root” parolayı aynı olur. Automatic Login: Otomatik oturum açma. Sistem açılırken, kullanıcıya parola sormadan hemen açılmasına izin verir. Skip User Creation: Kullanıcı oluşturmayı atla (Önerilmez)
İşinizi bitirince “İleri”ye tıklayın.
Bu ekranda kurulum esnasında yaptığınız tercihleri kontrol edebilirsiniz, başlıklara tıklayarak değiştirebilirsiniz. Bunun dışında resimde görünen Güvenlik Duvarı ve SSH gibi kurulumda sorulmamış seçenekleri de değiştirebilirsiniz. Her şeyin tamam olduğunu düşünüyorsanız “Kur”a tıklayın. Bir onay kutucuğu çıkacak.
Eğer eminseniz beyaz renkli “Kur” kutucuğuna tıklayın. Artık kurulum başladı.
Eğer ağ imajı ile kurulum yapıyorsanız bu aşamada USB belleğinizi/DVDnizi çıkartabilirsiniz. Eğer yaklaşık 4.5 GBlık imajı kullanıyorsanız kesinlikle çıkartmayınız. Kurulum sisteminizin hızına göre yarım saati aşabilir. Eğer kurulumdan sonra ne yapmak istediğinize dair bir fikir almak isterseniz kurulum sonrasında kurmanızı tavsiye ettiğimiz paketlere bakabilirsiniz.
Kurulum ortamı, sizin openSUSE’yi kurmanıza yardımcı olacak DVD veyahut USB’dir.
İnternetten indirdiğiniz openSUSE ISO kalbını eğer DVD’ye yazdırmak istiyorsanız Nero Burning, CDBurnerXP veya K3B gibi programlarla iso kalıbını yazdırmayı tercih edebilirsiniz. Kullanacağınız programın talimatlarını takip etmeniz yeterlidir.
ISO kalıbını eğer USB’ye yazdırmak istiyorsanız işletim sisteminze göre takip etmeniz gereken üç ayrı yol var.
1. Windows İçin
Rufus ismindeki gayet başarılı ve pratik bir araç sayesinde OpenSUSE ISOsunu rahatlıkla USB’nize yazdırabilirsiniz.
Linux için iki yol vardır. Birincisi faydalı bir komut satırı programı olan “DD”yi kullanarak yazdırmak, ikincisi grafik arabirimi üzerinden çalışan “SUSE Imagewriter” programını kullanmaktır.
DD aracının kullanımı gayet pratiktir ancak nasıl çalıştığını anlamak biraz kafa yorabilir.
Adım 1: sudo fdisk -l komutuyla sisteminizin depolama alanlarını tanıyın ve not edin. Mesela örnek bir çıktı olarak şunu ele alalım alalım.
emre@emre-opensuse:~> sudo fdisk -l
[sudo] password for root:
Disk /dev/sda: 119,2 GiB, 128035676160 bayt, 250069680 sektör
Disk model: SanDisk SD8SBAT1
Birimler: sektör'i 1 * 512 = 512 baytın
Sektör boyutu (montıksal/fiziksel): 512 bayt / 512 bayt
G/Ç boyutu (en düşük/en uygun): 512 bayt / 512 bayt
Disketikeri tipi: gpt
Disk belirleyicisi: 6EF557F0-B28C-4207-9C44-A8E49DD4C847
Aygıt Başlangıç Son Sektör Boyut Türü
/dev/sda1 2048 534527 532480 260M EFI Sistemi
/dev/sda2 534528 567295 32768 16M Microsoft için ayrılan
/dev/sda3 567296 146647039 146079744 69,7G Microsoft basit veri
/dev/sda4 249047040 250068991 1021952 499M Windows kurtarma ortamı
/dev/sda5 146647040 249047039 102400000 48,8G Linux dosya sistemi
Disk bölümleme tablosu girdileri disk sırasında değil.
Disk /dev/sdb: 14,9 GiB, 16022208512 bayt, 31293376 sektör
Disk model: TransMemory
Birimler: sektör'i 1 * 512 = 512 baytın
Sektör boyutu (montıksal/fiziksel): 512 bayt / 512 bayt
G/Ç boyutu (en düşük/en uygun): 512 bayt / 512 bayt
Disketikeri tipi: dos
Disk belirleyicisi: 0x00000000
Bu çıktıda /dev/sda Linux sistemin çalıştığı sabit diski temsil etmekteyken /dev/sdb ise sisteme sonradan bağlanmış olan taşınabilir belleği temsil etmekte. Bunu ayırt etmenin yolları şudur:
/dev/sda çok yüksek ihtimalle işletim sisteminin çalıştığı sabit diski temsil eder.
/dev/sdb de yüksek ihtimalle sisteme ilk bağlanan depolama alanını temsil eder. Ardından takılanlar “/dev/sdb”, “/dev/sdc” şeklinde ilerler.
Eğer hangisinin hangisi olduğunu şaşırıyorsanız depolama alanının büyüklüğüne bakın. Mesela elimizdeki çıktıya göre düşünürseniz 119lık bir depolama alanı USB bellek olamaz. 14,9lık bir alan da sabit disk olamaz.
Eğer sisteminizde birden fazla USB bellek takılıysa ve hangisinin hangisi olduğuna şaşırıyorsanız hepsini çıkarın ve sadece kurulumu yapacağınız USB belleği takıp tekrar çıktı alın.
Ne olur ne olmaz, “/dev/sd” ile başlayanlardan hangisinin USB bellek olduğunu bir yere yazın.
Bu neden bu kadar önemli? Çünkü DD komutu ilgili alandaki bütün verileri temizleyecek. Kimse openSUSE kurmak isterken tatildeki cicili bicili fotoğraflarını ya da bütün sistemi silmek istemez. Bundan dolayı ne kadar çok kontrol etseniz hakkınızdır.
Adım 2: İndirdiğiniz ISO dosyasının adını “opensuse.iso” olarak değiştirin ve ev sisteminize taşıyın. Sonra komut satırından şu komutu verin:
Eğer DD ile uğraşmak size zor geldiyse SUSE Imagewriter yazılımını da kullanabilirsiniz. Gayet pratiktir. OpenSUSE sisteminizde kurmak için şu komutu girmeniz yeterli.
sudo zypper in imagewriter
Arch ve Manjaro için AUR‘dan indirebilirler. Ubuntu ile Debian tabanlı sistemler için Mintstick isimli yazılımı tavsiye ederiz.
Bilgisayarına herhangi bir işletim sistemini kurabilmeniz için o işletim sisteminin kurulabileceği bir alan oluşturmanız gerekir. Geçmişte Ubuntu için hazırlanmış Wubi aracı Windows’un sabit disk alanı içerisinde (Bu istinasını görmediğim bir şekilde “C:\\”dir) kuruluma izin veriyordu ancak Wubi’nin dillere destan sorunları ve sıkıntıları nedeniyle bu proje çok daha önceki zamanlar durduruldu ve benzer bir proje de tasarlanmadı. Bu yüzden, el mahkûm klasik bir kurulum yapmaktan başka bir çareniz yok.
Yine de openSUSE kurmanız Windows’tan veyahut başka bir Linux dağıtımından vazgeçmeniz anlamına gelmez. Hatta diğer dağıtımlara kıyasla bu konuda en çok kolaylık sağlayan dağıtım da openSUSE’dir. Diğer dağıtımlar kurulum esnasında sizi çift önyüklemek için elle disk yapılandırmaya yönlendirirken openSUSE kurulumunda rehberli disk yapılandırmasıyla hiç kendinizi yormadan işi kotarabilirsiniz.
Ancak bu rehberli kurulumun tıkırında çalışması için openSUSE kurulumundan önce diskte en azından bir boş alan açmanızı tavsiye ederiz. Eğer niyetiniz bütün diski silip yalnızca OpenSUSE kullanmak ise kuruluma başlayabilirsiniz.
1. Windows Sistemler İçin
Microsoft Windows’un tarz işleri çok rahat yapan bir aracı vardır. Bu araç sayesinde başka bir programın neredeyse saatlerce bitiremeyeceği ağır işler hemen bir kaç saniye içerisinde kolaylıkla halledebilir.
Adım 1: Disk Yönetimine giriş yapın
Windows 7 için: Denetim Masası > Sistem ve Güvenlik > Yönetimsel Araçlar > Bilgisayar Yönetimi > Sol bölmedeki Depolama altındaki Disk Yönetimi aracını seçin.
Windows 10 için: Klavyenizden Windows/Meta tuşuna basılı tutarken aynı zamanda X tuşuna basın. Açılan menüden Disk Yönetimini açabilirsiniz.
Bilgisayar Yönetimi aracına “Bu bilgisayar/Bilgisayarım” ikonuna sağ tıklayıp “Yönet”i seçerek de erişebilirsiniz. Ardından sol bölmedeki Depolama altındaki Disk Yönetimi aracını seçin.
Adım 2: Açılan ekranı dikkatlice inceleyin ve hangi bölümü küçültmek istediğinizi seçin. Küçültmek istediğiniz bölüme sağ tıklayıp “Birim Küçült”ü seçin. Tüm boş alan küçültülemez. Eğer dilerseniz aynı sağ tık menüsünden silebilirsiniz.
Adım 3: Pencerenin aşağısındaki grafikli ekrandaki “Ayrılmamış” etiketli siyah bölümler OpenSUSE’nin kurulmasına uygun alanlardır. Artık kuruluma başlayabilirsiniz.
2. Linux Sistemler için
Eğer hâlihazırda hem Windows’un hem de Linux’un kurulu olduğu bir yapılandırmaya sahipseniz ve Windows’a dokunmadan Linux’u silip yerine kurmak istiyorsanız, kuruluma geçebilirsiniz.
Eğer hem Windows, hem başka bir Linux dağıtımı, hem de OpenSUSE şeklinde bir kurulum yapmayı düşünüyorsanız; Linux bölümlerini küçültmek yerine Windows’un Disk Yönetimi aracıyla NTFS bölümlerini küçültmenizi tavsiye ederiz.
Eğer hem Windows, hem başka bir Linux dağıtımı, hem de openSUSE şeklinde bir kurulum yapmayı düşünüyorsanız ve NTFS bölümlerini küçültmek yerine Linux bölümlerini küçültmeyi tercih ediyorsanız iki seçeneğiniz var:
Kurulum esnasında rehberli kurulum yerine “Expert Partitioner” seçeneğini tercih edin ve bölümleri kurulum esnasında elle düzenleyin.
Eğer illa ki “Guided setup” yani rehberli kurulum seçeneğini tercih etmek istiyorsanız ya da önceden boş alan bırakmaya niyetiniz varsa Fdisk, GParted gibi araçlarla çalışın. GParted hakkında güzel bir yazıya şuradan bakabilirsiniz: GParted Kullanımı (Ubuntu Türkiye Wiki)
Eğer masaüstü için OpenSUSE kullanacaksanız çok zayıf donanımlarla birlikte kullanmak pek de mantıklı bir fikir olmayabilir. OpenSUSE yapısal olarak yüksek gereksinim isteyen masaüstü ortamlarıyla beraber çalışacak şekilde tasarlanmıştır.
Pentium 4 1.6 Ghz veya daha iyi bir işlemci (Pentium 4 2.4 Ghz’den daha iyi olması veya 64 bit bir işlemci olması tavsiye edilir)
En az 1 GB Ram (En az 2 GB tavsiye edilir)
En az 3GB sabit disk alanı gereklidir, grafik kurulumu için 5GB sabit disk alanı tavsiye edilir. Diskte OpenSUSE için bölüm oluşturmaya müsaade edecek boş alan oluşturulmalıdır.
Ses ve görüntü kartı: Çoğunlukla modern ses ve görüntü kartları OpenSUSE tarafından desteklenir. Ekran çözünürlüğü en az 800×600 olmalı. En az 1024×768 olması tavsiye edilir.
DVD veya USB kurulumuna izin verecek donanım altyapısı ya da PXE Ağ kurulumuna izin verecek bir altyapı.
Bu gereksinimler doğru olmasına karşın yine de masaüstü ortamlarının ihtiyaçlarını karşılamadığını düşünüyoruz. Aşağıda bahsedilmeyen detaylar yukarıdakilerle aynıdır.
Bize Göre Donanım Gereksinimleri
KDE:
Intel Atom 1.1 Ghz veyahut muadili
2GB Ram yeterlidir. (En az 4GB olsa daha iyi olur. Akonadi, Baloo gibi servislerin kapatılmasıyla 1GB Ram kullanılabilir.)
Diskte en az 7 GB alan, mümkünse 12 GB olmasını tavsiye ederiz.
Yerleşik (Onboard) ekran kartı yeterlidir. İşlemci çok zayıfsa efektlerin kapatılması iyi olur.
Gnome:
Hemen hemen KDE ile benzer diyebiliriz. Ancak en az 2GB ram kullanılmalıdır.
